|

भ्रष्टाचार/corruption in india

[भ्रष्टाचार]
भ्रष्टाचार:-
प्रमुख परिभाषाएं:-
उपरोक्त परिभाषा और से भ्रष्टाचार की निम्न विशेषताएं ज्ञात होती है:-
भ्रष्टाचार का प्रचलन:-
भ्रष्टाचार का क्षेत्र एवं स्वरूप:-
भ्रष्टाचार के प्रकार:-
केंद्रीय सतर्कता आयोग के अनुसार भ्रष्टाचार के प्रकार
भ्रष्टाचार के कारण:-
सामाजिक कारण
राजनीतिक कारण:-
आर्थिक कारण:-
प्रशासनिक कारण:-
वैधानिक कारण:-
भ्रष्टाचार के प्रभाव:-
सामाजिक दुष्प्रभाव:-
राजनैतिक दुष्प्रभाव:-
प्रशासनिक दुष्प्रभाव:-
आर्थिक दुष्प्रभाव:-
भ्रष्टाचार को अल्पमत करने के उपाय:-

|

व्यक्तिगत भिन्नताएं/vyaktigat bhintayen

व्यक्तिगत भिन्नताएं
व्यक्तिगत भिन्नता का अर्थ
व्यक्तिगत भिन्नताओं के प्रकार
व्यक्तिगत भिन्नताओं को प्रभावित करने वाले कारक:-
व्यक्तिगत भिन्नता का महत्व:-
व्यक्तिगत भिन्नता के अध्ययन का महत्व
व्यक्तिगत भिन्नता के प्रमुख परीक्षण:-
बुद्धि लब्धि परीक्षण:-
परिस्थिति परख निर्णय परीक्षण:-
जीवन इतिहास परीक्षण:-
व्यक्तित्व :-
अंतर्मुखी(introvert):-
उभयमुखी:-

|

सांवेगिक बुद्धि

[सांवेगिक बुद्धि]
बुद्धि की विशेषताएं
सांवेगिक बुद्धि
जान मेयर एवं पीटर सेलोवी के अनुसार:-
निम्न चार तत्व बताए:-
सांवेगिक बुद्धि के घटक
सांवेगिक बुद्धि (EQ) और बुद्धिलब्धि(IQ):-
सांवेगिक बुद्धि से युक्त व्यक्ति की विशेषताएं:-
सांवेगिक बुद्धि से युक्त लोक सेवक के गुण
सांवेगिक बुद्धि का विकास
शासन-प्रशासन में सांवेगिक बुद्धि की उपयोगिता एवं अनुप्रयोग:-
प्रशासन(शासन) की प्रति जनता का विश्वास बढ़ाने में सहायक:-

|

लोकसेवा हेतु आवश्यक योग्यताएं

लोकसेवा हेतु आवश्यक योग्यताएं
सहानुभूति/समानुभूति:-
सहानुभूति के प्रकार:-
समानुभूति:-
समानुभूति की विशेषताएं:-
समानुभूति के घटक
लोक प्रशासन में समानुभूति
लोक प्रशासन में सहानुभूति का महत्व:-
कमजोर वर्गों के प्रति संवेदना/करूणा
कमजोर वर्ग के प्रति करुणा की आवश्यकता एवं महत्व
सहिष्णुता (tolerance)
लोक सेवक के लिए सहिष्णुता
सहिष्णुता के लाभ/आवश्यकता
लोक सेवा के प्रति समर्पण:-
समर्पण(dedication)-:
लोकसेवक का समर्पण:-
प्रशासन में समर्पण का आवश्यकता/महत्व
अन्य योग्यताएं
अनामिकता:-
सहयोग की भावना:-
साहस:-
आदर:-
रचनात्मकता:-
उत्साह:-
उत्कृष्टता का भाव:-
क्षमा:-
गोपनीयता:-

|

निष्पक्षता एवं वस्तुनिष्ठता

[निष्पक्षता एवं वस्तुनिष्ठता]
असमर्थकवादिता/गैर-तरफदारी:-
निष्पक्षता या असमर्थकवादिता की आवश्यकता:-
क्या वर्तमान में लोक सेवकों की निष्पक्षता व असमर्थकवादिता संदिग्ध हो गई है ?
लोक प्रशासन में निष्पक्षता सुनिश्चित करने के उपाय:-
वस्तुनिष्ठता
निष्पक्षता और वस्तुनिष्ठता में अंतर
वस्तुनिष्ठता का महत्व

|

अभिक्षमता

This page Contents
-:अभिक्षमता:-
अभिक्षमता की विशेषताएं:-
अभिक्षमता एवं योग्यता:-
अभिक्षमता और कौशल में अंतर
अभिक्षमता एवं उपलब्धि
अभिक्षमता एवं रुचि में अंतर
अभिक्षमता या अभिरुचि के प्रकार
लोकसेवा हेतु आधारभूत योग्यता
लोकसेवा हेतु बुनियादी या आधारभूत योग्यताएं

|

पूर्वाग्रह/रूढ़िवादिता

[पूर्वाग्रह]
परिभाषा:-
पूर्वाग्रह की विशेषताएं/स्वरूप:-
पूर्वाग्रह के प्रकार
पूर्वाग्रह निर्माण के कारक
परिवारिक अधिगम(learning) एवं अनुकरण(following):-
पूर्वाग्रह के परिणाम
पूर्वाग्रह के दुष्परिणाम:-
विभेद और पक्षपात में अंतर:-
विभेद और पूर्वाग्रह में अंतर:-
पूर्वाग्रह एवं विभिन्न को दूर करने के उपाय:-
रूढ़िवादिता
रूढ़िवादिता की विशेषताएं
रूढ़िवादिता एवं पूर्वाग्रह:-
रूढ़िवादिता के प्रकार
व्यक्ति के अंदर रूढ़िवादिता के विकास के कारक
भारतीय संदर्भ में रूढ़िवादिता
भारत में रूढ़िवादिता के प्रकार:-

|

प्रबोधक संप्रेषण

[प्रबोधक संप्रेषण(persuasive communication)]
प्रबोधक संप्रेषण का अर्थ
प्रबोधक संप्रेषण की विशेषताएं:-
प्रबोधक संप्रेषण के निर्धारक तत्व/एक आदर्श प्रबोधक संप्रेषण के तत्व
प्रबोधक संप्रेषणकर्ता :-
संप्रेषण की विषय वस्तु:-
संप्रेषण का माध्यम:-
लक्षित व्यक्ति:-
प्रबोधक संप्रेषण का प्रशासन में महत्व
अनुपालन

|

मनोवृति /एटीट्यूड

[मनोवृत्ति]
परिभाषा:-
मनोवृति की विशेषताएं:
मनोवृति के अध्ययन की आवश्यकता?
मनोवृति की संरचना के तत्व अथवा घटक:-
संज्ञानात्मक घटक:-
भावनात्मक घटक:-
व्यवहारात्मक घटक
मनोवृति के प्रकार
मनोवृति के कार्य/ प्रकार्य
मनोवृति का निर्माण:-
मनोवृति निर्माण को प्रभावित करने वाले कारक
मनोवृति परिवर्तन
मनोवृति परिवर्तन के कारक
संदर्भ समूह में परिवर्तन द्वारा
सांस्कृतिक प्रभाव
बाध्यकारी संपर्क
अपेक्षित भूमिका निर्वाह
सूचना एवं संचार:-
विश्वासपात्र या आदर्श व्यक्ति की सलाह
प्रबोधक संप्रेषण
मनोवृति परिवर्तन में असफलता के कारण
नैतिक मनोवृत्ति
राजनैतिक मनोवृत्ति
मनोवृति एवं मत
मनोवृति एवं मूल्य
मनोवृति एवं रूचि
मनोवृत्ति एवं विश्वास
मनोवृति एवं अभिक्षमता
मनोवृति एवं व्यवहार
मनोवृति और व्यवहार के बीच की बाधाएं कहा जाता है।
सामाजिक दबाव की बाधा :-
पद से संबंधित आचार संहिता की बाधा
महत्वाकांक्षा
नियम कानून की बाध्यता
मूल्यांकन का समय

|

अंतरात्मा एवं नैतिक तर्क

नैतिक मार्गदर्शन के रूप में अंतरात्मा
अंतरात्मा
अंतरात्मा की विशेषताएं
अंतरात्मा के पक्ष
अंतरात्मा के प्रकार:-
अंतरात्मा के प्रयोग संबंधी नियम
अंतरात्मा के प्रयोग में सावधानियां
अंतरात्मा और इच्छाशक्ति
अंतरात्मा और कानून
नैतिक तर्क
नैतिक तर्क की प्रक्रिया:-्
नैतिक तर्क की भूमिका, उपयोगिता या महत्त्व
नैतिक तर्क और कानून
नैतिक तर्क और व्यक्तिगत अधिकार